Konserwacja czy też renowacja zabytkw to wąska i wyspecjalizowana dziedzina nauki (a nawet sztuki), której dziedziny mieszczą się w obrębie wszystkiego co ma styczność z utrzymaniem, inwentaryzacją oraz technicznym naprawianiem wszelkich obiektów zabytkowych i historycznie ważnych. Jako dziedzina sztuki bywa również doceniana gdyż z sztuką jako taką ma styczność – nie mniej jednak jej czołową zasadą jest jak najmniejsza ingerencja w dane dzieło sztuki przy użyciu minimalnych zarówno środków jak i materiałów.
Renowacja zabytkw jak dziedzina nauki wykształciła się stosunkowo szybko a jej ślady i zapiski są datowana na okres Aleksandryjski. W epoce tryumfalnych lat Rzymu, zwracano również uwagę na dzieła sztuki i tam jako pierwsze rozpoczęto ich inwentaryzowanie i renowację. Inną nie mniej ważną dewizą renowacji zabytków jest jej odwracalność. Oznacza to, że każdą renowację można usunąć i przywrócić poprzedni stan danemu dziełu sztuki.
Wszystkie zabiegi sztuki konserwatorskiej mają na celu maksymalne wydłużenie żywotności danego dzieła i to w jak najmniej zmienionym stanie. Ta cecha nawiązuje, choć nie bezpośrednio do sztuki balsamowania zwłok w zamierzchłych czasach.
Każdą renowację zabytku poprzedza bardzo dokładna inwentaryzacja a sama renowacja może mieć charakter zabiegów fizycznych lub chemicznych.
zabiegi chemiczne:
- przywracają równowagę kwasową obiektu
- usuwają mikroorganizmy
- przywracają pierwotny wygląd zabytku
- wzmacniają jego strukturę obiektu
zabiegi fizyczne:
- usuwają szkodliwe mikroorganizmy
- wzmacniają strukturę obiektu
- osuszają lub nawilżają obiek